Πηγές-Μέσα
Μείζονα ιστορικά γεγονότα, όπως οι Βαλκανικοί πόλεμοι, ο Α΄ Παγκόσμιος, η Μικρασιατική Καταστροφή, αλλά και αργότερα ο Β΄ Παγκόσμιος ή ο Εμφύλιος, δεν άφησαν ανεπηρέαστους σημαντικούς εκπροσώπους της ελληνικής και παγκόσμιας λογοτεχνίας, που έζησαν από κοντά τη θηριωδία και τις φρικαλεότητες του πολέμου. Άλλοτε με συγκρατημένη και στοχαστική στάση, σπανιότερα με λόγο έντονα καταγγελτικό, οι συγγραφείς αυτοί εξέφρασαν την αντίθεσή τους στις τραγικές συνέπειες της ένοπλης σύγκρουσης. Παρακάτω συγκεντρώνονται χαρακτηριστικά λογοτεχνικά κείμενα που διακρίνονται για την αντιπολεμική τους διάθεση:
Στράτης Μυριβήλης, Η ζωή εν τάφω: «Τα ζα», «Η μυστική παπαρούνα ~ Ζάβαλη μάικω»
Έριχ Μαρία Ρεμάρκ, «Τίποτα το νεώτερο από το δυτικό μέτωπο» (αποσπάσματα)
Γκυγιώμ Απολλιναίρ, «Το λαβωμένο περιστέρι και το συντριβάνι»
Πωλ Ελυάρ, «Από τα εφτά ποιήματα της αγάπης στον πόλεμο»
Ηλίας Βενέζης, «Το νούμερο 31328 (Κεφάλαιο ΙΖ)»
Κώστας Βάρναλης, «Παλιολαός», «Η µπαλάντα του κυρ Μέντιου» (απόσπασμα)
Κ.Γ. Καρυωτάκης, «Ο Μιχαλιός»
Νίκολαους Λενάου, «Οι τρεις»
Γιάννης Μπεράτης, «Το πλατύ ποτάμι (απόσπασμα)»
Νικηφόρος Βρεττάκος, «Ένας στρατιώτης μουρμουρίζει στο αλβανικό μέτωπο», «Διεθνής Παιδούπολη Πεσταλότσι»
Μανόλης Αναγνωστάκης, «Ποιήματα που μας διάβασε ένα βράδυ ο λοχίας Otto V», «Ο Πόλεμος»
Αντρέ Μπρετόν, «Πόλεμος»
Μπέρτολτ Μπρεχτ, «Γερμανικό τραγούδι», «Στους Γερμανούς στρατιώτες του Ανατολικού Μετώπου (απόσπασμα)», «Μην τους ρίχνεις όλους στη μάχη στρατηγέ!»
Σίντνεϊ Κις, «Ποιητής πολέμου»
Γιάννης Μαγκλής, «Γιατί;»
Αντώνης Σαμαράκης, «Το ποτάμι»
Δημήτρης Χατζής, «Ανυπεράσπιστοι»
